Budynek sfotografowany z góry

Historia

Początki historii dworu sięgają XIII wieku, jednak pierwszy murowany budynek został wzniesiony najprawdopodobniej dopiero w czasach, kiedy właścicielem Trzebini był Dziersław Karwacjan (II połowa XIV w.). Wcześniejsze zabudowania dworskie zbudowane były z drewna. Dwór posiada wiele charakterystycznych cech dla staropolskich dworów m.in.: łamany mansardowy dach (nazywany dachem polskim) oraz czterokolumnowy portyk od strony zajazdu. Na podstawie zachowanych zapisów istnieje przypuszczenie, iż kształt ten został mu nadany prawdopodobnie już w pierwszej połowie XVII w., wcześniej natomiast miał on charakter wieży mieszkalnej, pełniącej funkcję strażniczą na drodze z Olkusza do portu wiślanego w Okleśniej, którędy transportowano rudy ołowiu i srebra.

Sięgający czasów Średniowiecza układ architektoniczny centrum Trzebini, którego głównymi punktami były dwór właściciela, kościół parafialny oraz drogi transportu kruszców do Olkusza i Krakowa, został z czasem wzbogacony o rynek, gdzie w dzień św. Stanisława odbywały się targi owiec.

Widok od strony ogrodu - tylni ganek dworu

Ostatnimi właścicielami majątku i dworu byli pochodzący z Borysławia Paulina i Marian Zieleniewscy, których nazwisko do dnia dzisiejszego pozostało w jego nazwie. Zakupili oni dobra trzebińskie w 1920 r. Dwór był w stanie bardzo zaniedbanym, dlatego w latach 1925 - 1929 przeprowadzili kapitalny remont, zmieniając przy okazji układ pomieszczeń i ciągów komunikacyjnych wewnątrz, a także dobudowując taras od strony wschodniej i balkon na pierwszym piętrze.

Stoliki kawiarniane w zabytkowym parku przy dworze

W odpowiedzi na inicjatywę obywatelską, zmierzającą do uratowania niszczejącego obiektu, w 1983 r. budynek dworski wraz z parcelą odkupił od spadkobierców rodziny Zieleniewskich Skarb Państwa. Prace remontowe rozpoczęto na początku 1990 r. Obecnie w należącym do gminy Trzebinia Dworze Zieleniewskich Trzebińskie Centrum Kultury organizujące liczne koncerty, wystawy i spotkania z ciekawymi ludźmi.

Salonik w Dworze Zieleniewskich

Piknik retro przy dworze

Informacje praktyczne

Dwór Zieleniewskich
Adres: ul. Piłsudskiego 47 a, 32 - 540 Trzebinia
Tel. 32 62 22 368
GPS: 50°9'53"N   19°28'14"E

Aktualizacja: 14.07.2021 BW